Nét zo belangrijk als de pomerans, is het krijt dat er opgesmeerd moet worden om maximale wrijving te waarborgen. Het goedkoopste biljartkrijt is meestal in het café te vinden. Deze worden gratis verstrekt door de kastelein. Dat biljartkrijtje is overigens het meest gestolen voorwerp in een café en is vaak te herkennen door de uitholling. Mensen die maar af en toe biljarten, willen veelal de keu dwars door het krijtje draaien. Dat is geen krijten. Niet alleen gaat het krijtje maar enkele speeldagen mee, ook uw pomerans wordt er door beschadigd.
De aanbevolen manier van krijten is het horizontaal bewegen van het krijt over de pomerans – krijt optillen – terug naar beginpunt en opnieuw horizontaal krijten. Ondertussen de keu om zijn as draaiende. Hierdoor slijt het krijtje gelijkmatig af en maakt u er optimaal gebruik van.
Bonds- en verenigingsbiljarters maken meestal gebruik van een wat duurder krijtje. Zo gebruik ik zelf Blue Diamond-krijt van Longoni. Ze waren in het begin erg prijzig (inmiddels valt dat reuze mee), maar gezien het feit dat u hiermee zeker een á twee seizoenen vooruit kunt, lijkt me dat geen probleem.
Een nieuwe ontwikkeling is het krijt van Kamui. Door de samenstelling van het krijt, waardoor het beter houdt, zou u maar 1 keer per 25 stoten hoeven te krijten. Het is erg duur (om en nabij de 25 euro), maar u doet er dan ook een hele tijd mee…
Hier zien we hoeveel krijt er vrij komt van de pomerans na een harde stoot.
Uitgebreide krijttest:
Bekijk deze Engelstalige pagina [volg link] voor een zeer interessante test van diverse krijtmerken. Daar komt kort samengevat het volgende uit naar voren:
- Krijt u bij iedere stoot? Dan voldoen bijna alle soorten en merken krijt. Ook de goedkoopste. De goedkoopste krijtjes laten bovendien minder krijt achter op de speelbal.
- Wilt u meerdere keren kunnen stoten, zonder steeds te krijten, dan zijn Blue Diamond en vooral de dure Kamui een goede keuze. U hoeft minder vaak te krijten, maar deze krijtjes laten daarentegen wel veel krijt achter op de speelbal (kans op butage).
- Als beste komt Magic Chalk uit de tes. Hierbij hoeft u beduidend minder vaak te krijten en deze laat ook nog eens veel minder krijt achter op de speelbal. Deze is in Nederland echter niet gemakkelijk verkrijgbaar.
De gemiddelde recreatieve speler heeft 25-35 beurten nodig voor zijn partij. Als u dan een keer ketst of butage ervaart, dan heeft dat niet zo’n grote gevolgen als voor de goede spelers, die vaak hun partij in enkele beurten uit kunnen maken. Vandaar ook dat juist de betere spelers, om maar te zwijgen van topspelers, de arbiter zo vaak vragen om de (speel)bal(len) te reinigen.
Krijthouders:
Een krijtje los in de biljarthoes zorgt voor blauwe vlekken op hoes en keu en regelmatig ook op vingers en kleding. Daarom zijn er zogenaamde krijthouders verkrijgbaar, in allerhande kleuren. Erg handig zijn de magnetische krijthouders. De bodem van de houder waarin het krijtje geplaatst wordt is van metaal. Aan de bijhorende klip, die over de rand van een broek- of vestzak kan worden geschoven, is een magneet bevestigd. Hierdoor heeft de biljarter zijn krijt altijd bij de hand en voorkomt hij dat anderen er mis-/gebruik van maken. Na de partij kan er een dop op geplaatst worden en kunt u het krijt veilig opbergen in uw biljartkoffer of -hoes.
Krijtmerken:
Onderstaand wat afbeeldingen van de diverse krijtmerken, die ik in de afgelopen jaren ben tegengekomen.
.
Schone handen:
Iedereen krijt anders en eenmaal een manier van krijten aangeleerd zal dit niet gauw veranderen. Ik zelf krijt altijd met mijn hand onder de pomerans en daardoor vang ik veel ‘slijpsel’ op. Ik maak altijd de grap dat ik na een partij meer krijt op mijn handen heb zitten, dan op de pomerans.
Ik probeer al jaren steeds een ander krijtmerk uit, op zoek naar ‘schoon krijt’. Hiervoor gebruikte ik krijt van Sang Lee en dat was beter krijt dan ooit daarvoor. Echter, als dat krijt al even in gebruik is, dan krijg ik ook daarmee veel krijt op mijn hand.
Onlangs kwam ik krijt tegen van het Finse bedrijf Taom, met name de Taom V10. Het krijt is rond van vorm, heeft een groene kleur en mijn handen blijven volledig schoon !! Het laat letterlijk niets van het krijt los. Niet op de handen, niet op de speelbal en ook niet op het laken. Daardoor gaat het krijt ook véél langer mee en bent u onder de streep nét zo duur of misschien zelfs goedkoper uit dan met ander krijt. Laat u dus niet afschrikken door de iets hogere prijs.
Leuke bijkomstigheid van dit krijt is dat het papier rondom is ingesneden, zodat wanneer het krijt lager wordt en het papier gaat scheuren, we er eenvoudig een laagje papier vanaf kunnen halen en het krijt ziet er weer als nieuw uit.
Enige nadeel van de ronde vorm van dit krijt is dat het nog wel eens verkeerd op de rand wordt gelegd en weg wil rollen. Daarom zie je veel biljarters vaak een magnetische krijthouder gebruiken. Bij het krijt wordt dan ook een plakkertje geleverd, waarmee het krijt in een metalen krijthouder kan worden geplakt.
.
Krijt verwijderen van het topeind:
Al dat krijten zorgt er voor dat er blauwe aanslag op uw topeind achterblijft. Soms zien we het wit van het beentje niet meer door het krijt dat er op achtergebleven is. Dit kunnen we gemakkelijk verwijderen met “No Blue”. Een sponsje met een speciale vloeistof laat de krijtresten verdwijnen als sneeuw voor de zon en uw keu ziet er weer picobello uit.
Het werkt als volgt:
- Bevochtig het sponsje met de No Blue vloeistof.
- Knijp het goed uit, zodat het vocht goed wordt verspreid over de hele spons.
- Brengt het vocht over op het topeind, net zolang tot alle aanslag is verwijderd.
- Wrijf het topeind goed droog met een zachte doek.
- Wrijf het topeind zachtjes (!) na met een schuursponsje.
Iedereen krijt anders…
Zoveel biljarters als er zijn, zoveel manieren lijken er te bestaan om de pomerans te krijten. Heeft iemand eenmaal een manier aangeleerd, dan zal men deze niet gauw veranderen. Over het algemeen zijn er drie of vier veelgebruikte manieren om te krijten:
- De keu wordt met de rubberen dop op de grond geplaatst en het midden van het krijtje wordt op de pomerans geplaatst en voor- en achteruit gedraaid. Hierdoor ontstaat de bekende uitholling in het midden van het krijtje.
Er is ook een variant, waarbij de keu in de hand wordt gehouden en niet op de grond wordt gezet. Met de ene hand zet u het krijtje op de pomerans en met de andere hand draait u de keu snel om zijn as voor- en achteruit. Ook hier is het krijtje herkenbaar aan de karakteristieke uitholling. - De keu wordt met de rubberen dop op de grond geplaatst en het krijtje wordt horizontaal en van buiten naar binnen over de pomerans bewogen. Het krijtje slijt hierdoor gelijkmatig af en gaat vele malen langer mee dan alle andere krijtmanieren.
- De keu wordt met de rubberen dop op de grond gezet en een van de hoeken van het krijtje wordt op de pomerans gezet, waarbij de (krijt)hand stil wordt gehouden en de keu snel wordt rondgedraaid. Hierdoor ontstaat de vreemde en karakteristieke kruiscreatie, waarvan u hieronder ook enkele voorbeelden aantreft.
Omdat het hier om aangeleerd gedrag gaat, zijn er natuurlijk vele varianten mogelijk op bovenstaande manieren van krijten. Heeft u nu echter een volledig andere manier van krijten en is dit af te zien aan uw biljartkrijtje, dan hoor ik dat graag.
De een krijt heel beschaafd, maar een ander lijkt wel dwars door het biljartkrijt heen te willen draaien. Voor de gein heb ik wat voorbeelden van dergelijke krijtjes. Heeft u een leuke aanvulling, stuur dan eens een foto daarvan in. Alvast bedankt.
Wat te denken van deze laatste, met een duidelijke boodschap aan de eigenaar: “Denk er aan, bal 1 bij 3 leggen”. Hopelijk heeft het geholpen 🙂
Heeft u ook leuke voorbeelden van biljarters, die op een aparte manier krijten, stuur mij een foto van het krijtje, zodat ik die hier kan toevoegen. Ben zeer benieuwd naar alle varianten.
Gekleurd biljartkrijt:
Oud ongekleurd krijtje
Biljartkrijt werd aan het begin van de 19e eeuw uitgevonden en was gemaakt van calciumcarbonaat (hetzelfde materiaal als waar bordkrijt van gemaakt is). Dit krijt zorgde echter voor veel te veel stof bij de afstoot en pas aan het einde van de 19e eeuw werd er een formule ontdekt op basis van o.a. silicium. Tot die tijd was het biljartkrijt gewoon wit en om verkooptechnische reden werd er een kleurtje aan het krijt toegevoegd, zodat mensen het nieuwe ‘wonder’-krijt niet zouden verwarren met het oude goedkope krijt.
Inmiddels zijn we gewend aan het blauwe krijt, maar net als bij lakens zijn krijtjes in alle kleuren van de regenboog verkrijgbaar: grijs, zwart, rood, groen, enz. Het is nooit bewezen dat de kleur van krijt enige invloed op de afstoot of loop van de ballen zou hebben. Wel is het waar dat de kleur van het krijt vaak aan de kleur van het laken wordt aangepast. In Nederland en België hebben we voor het carambolebiljarten over het algemeen groene en blauwe lakens. Het traditionele blauwe krijt laat daar nauwelijks zichtbare vlekken op achter.
