Bommeltje.nl
  • Home
  • Biljarten
    • Startpagina
    • Geschiedenis
      • Geschiedenis in vogelvlucht
      • Biljartgeschiedenis in jaartallen
      • Biljarten door de eeuwen heen
    • Spelsoorten
    • Biljart Materiaal
      • Biljartkeu
      • Pomerans
        • Pomerans vervangen
      • Biljartkrijt
      • Schuurmiddelen
      • Biljarthandschoenen
      • Biljarthoezen en -koffers
      • Biljarttafels
      • Onderhoud biljart
      • Diverse accessoires
      • Het electronisch scorebord
      • Spelaccessoires
      • Biljartballen
      • Hebbedingen
      • Biljartprijzen en decoraties
      • Biljartwinkels en webshops
    • Biljart Techniek
      • Grondbeginselen
      • Kennismaken met de biljartsport
      • Biljarttraining met Cas
      • Libre oefeningen beginners
      • Libre oefeningen gevorderden
      • Libre oefeningen experts
      • Spelen op overhouden
      • Spelen op overhouden 2
      • Série Américaine
      • Artikelen over Training
      • Diamondsysteem basis (RC)
      • Varianten diamondsysteem
      • Diamondsysteem Willie Hoppe
      • Driebanden achtergrond
      • Driebanden oefenvoorbeelden
      • Demonstratievideo’s
      • Fantasiestoten
      • Mike’s Biljart Trainingsspel
      • Biljartlessen
    • Demonstratievideo’s
    • Competitiebeheer
    • Biljart Simulators
    • Biljart Columns
    • Biljart Boeken
    • Arbitrage
    • Live Biljarten
    • Biljart Nieuws
      • RSS-nieuws over biljarten
      • Krant deBiljartBallen.nl
      • Social Media over biljarten
    • Oude meesters
    • Uit de oude doos
      • Uit de oude doos
      • Oude biljartfoto’s uit Nederland
      • Biljartvideo’s uit de oude doos
    • Afbeeldingen
      • Oude Biljartprenten 01
      • Oude Biljartprenten 02
      • Oude Biljartprenten 03
      • Oude Biljartprenten 04
      • Oude biljartprenten 05
      • Biljart Cartoons
      • Humoristische briefkaarten 01
      • Humoristische briefkaarten 02
      • Biljart Materiaal
      • Biljart Tafels
      • Biljart Reclame
      • Biljart Clipart
    • Uitspraken en teksten
    • Biljart Links
    • Biljarten in Grave
      • Laatste nieuws
      • Verenigingen
      • Clubkampioenen
      • Toernooikampioenen
      • Biljarttoernooien
    • Gastenboek
  • Fotografie
    • Startpagina
    • Geschiedenis vd fotografie
    • Soorten fotografie
    • Fototips
    • Vakantiefoto’s
    • Familiefoto maken
    • Fotograferen met de iPhone
    • Fotograferen voor Social Media
    • Hoe fotografeer ik…
    • Veelgemaakte fouten
    • Astrofotografie
    • Panoramafotografie
    • Timelapse fotografie
    • Het Gouden Uur en het Blauwe Uur
    • HDR-fotografie
    • Album Weer en wind
      • Optics
      • Wolken
      • Onweer
      • Lente
      • Zomer
      • Herfst
      • Winter
      • Zon, maan en sterren
      • Uw weerfoto’s
    • Album Steden en dorpen
      • Nederasselt
      • ‘s Hertogenbosch
      • Mill en Sint Hubert
      • De Groote Peel
      • Museumeiland Hombroich
      • Londen – Engeland
      • Hilversum
      • Haarlem
    • Album Diversen
      • Ballonfestival Grave 2010
      • Ballonfestival Grave 2014
      • Ballonvaart
      • Vestingstedendagen 2002
    • Kijken is een Kunst
      • Kijken is een Kunst
      • Optische illusies – meerduidig
      • Optische illusies – omgedraaid
      • Optische illusies – onmogelijk
      • Optische illusies – verborgen
      • Optische illusies – zoekplaatjes
    • Zonnestand calculator
    • Gastenboek
  • Stamboom
    • Startpagina
    • Kwartierstaat
    • Namenlijst
    • Bidprentjes
    • Overleveringen
    • Grave en het BHIC
    • BHIC Stamboom Nieuws
    • Stamboom – beginners
    • Doop, trouw en begraafboeken
    • Rouwen en begraven
    • Stamboom en DNA
    • Het geld van onze voorouders
    • Beroepen van onze voorouders
    • Historische tijdlijn raadplegen
    • Stamboom – afbeeldingen
    • Stamboom – video’s
    • Stamboom – humor
    • Zoeken in oude kranten
    • Stambomen met Google
    • Gastenboek
  • Vestingstad Grave
    • Startpagina
    • Geschiedenis van Grave
    • Historische wandeling
    • Mooie plekjes in Grave
    • De vestingwerken
    • Het kasteel van Grave
    • Onderaardse gangen
    • Graafse monumenten
    • Sluis en Stuw Grave
    • Vliegpionier Jan Hondong
    • Tweede Wereldoorlog
    • Airstrip B82 Grave
      • Airstrip B82 Grave
      • Spitfires boven Grave
      • Operations Record Book
    • Generaal de Bonskazerne
    • Graafs Nieuws
      • De Gelderlander Maasland
      • Grave op Facebook
      • Gemeente Land van Cuijk
      • Hulpdiensten
      • Biljartnieuws
      • Evenementen
    • Grave in oude kranten
    • Oude afbeeldingen
      • Oude gravures en etsen
      • Pentekeningen
      • Plattegronden
    • Ansichten en foto’s
      • Oude ansichtkaarten van Grave
      • Ansichten Graafse straatjes
      • Ansichten Graafse instituten
      • Oude ansichten in kleur
      • Oude luchtfoto’s van Grave
      • Recente foto’s
      • Panoramatour Grave
      • Ballonfestival Grave 2014
      • Ballonfestival Grave 2010
      • Vestingstedendagen 2002
    • Video’s over Grave
    • Gastenboek
  • Weerstation Grave
    • Startpagina
    • Actuele waarden
    • Weersverwachtingen Grave
      • Uitgebreide weersverwachting
      • KNMI Weersverwachting
      • Luchtkwaliteit
      • Wind en meer
      • UV-verwachting
      • Weeralarm
      • Sterrenkijkweer
      • Zambretti
    • Waterstanden Grave
    • Verwacht en gemeten
      • Trends en grafieken
      • Weerkaarten
      • Temperatuur 16 dagen
      • Neerslag 16 dagen
      • 10 meter wind 16 dagen
      • Bodemdruk 16 dagen
      • Contouren en temp 16 dagen
      • Cape 16 dagen
      • KNMI Meetstations
      • Vliegvelden in de buurt
      • Benelux Weernetwerk
      • Aardbevingen
      • Saharazand
    • Blikseminslagen
    • Wolkenatlas
    • Meteorologie
      • Analoog weer voorspellen
      • Bliksem en onweersoorten
      • Cursus Weerkunde
      • Geschiedenis van de meteorologie
      • Hoe voorspel je het weer?
      • Weeralarm
      • Weerspreuken
      • Windschalen
      • Woordenboek
      • Zonkracht
    • Satellietbeelden
    • Zon, maan en sterren
    • Poollicht of Noorderlicht
    • Optische verschijnselen
      • Halo’s en regenbogen
      • Halo’s – lichtverschijnselen aan de hemel
      • Schaduweffecten
      • Optics Fotoalbum
    • Ingezonden weerfoto’s
    • Album Weer en wind
      • Optics
      • Wolken
      • Onweer
      • Lente
      • Zomer
      • Herfst
      • Winter
      • Zon, maan en sterren
      • Webcamarchief
      • Uw weerfoto’s
    • Webcams
      • Weercam Grave
      • Webcamarchief
      • Collega weerstations
      • ANWB verkeerscams
      • Poollicht webcams
      • Berg- en wintercams Duitsland
      • Berg- en wintercams Oostenrijk
      • Berg- en wintercams Zwitserland
      • Berg- en wintercams Frankrijk
      • Berg- en wintercams Italië
      • Berg- en wintercams Overige
      • Youtube strandcams Nederland
    • Lucht- en scheepvaart
      • Wat vliegt daar boven Grave?
      • Wat vaart daar op de Maas?
    • Wist-U-Datjes
    • Weernieuws
    • Lachen om het weer
    • Gastenboek
  • Extra
    • Contactformulier
    • Gastenboek
    • Site updates
    • Blog
    • Over Bommeltje.nl
    • Adverteren op Bommeltje.nl
    • Disclaimer
    • Privacyverklaring
    • Linken naar Bommeltje.nl
  • Home
  • Vestingstad Grave
  • Mooie plekjes in Grave

Mooie plekjes in Grave

Het lijkt wel of het stadje Grave aan de Maas in Noordoost Brabant zijn kleine straatjes voor de bezoeker geheim houdt. Deze stegen staan nauwelijks aangegeven in folders en in de stadswandeling, die de VVV uitgeeft. En ze zijn zo mooi, die zeer smalle straten, licht gebogen, met weelderige klimop over de oude muren. Hier en daar zijn muren splinternieuw. Er wordt namelijk druk gerestaureerd in deze stad, die door de eeuwen heen heeft geleden onder het geweld van zeven oorlogen en vele kleine schermutselingen. Wij verklappen U enkele namen van de kleine straatjes: Weversgang, Reed van Batavia, Visserijstraat, Papengang, Goudsmedenpad.

Het Goudsmedenpad, een zijstraat van de Hamstraat die naar de Hampoort leidt, wordt overkluisd door karakteristieke bogen, die de muren tegen instorten behoeden. Zien de huizen er hier en daar aan de voorkant niet al te boeiend uit, dan kiest men de ‘sluip’-paadjes om de achterkanten te bekijken, die door de oudheid van stijl de verweerdheid van de stenen zeer de moeite waard zijn. Zo ontwaart men tussen de villa’s aan de St. Elisabethstraat -tegenover Theofaan, het blindeninstituut- de achterkanten van de Gasthuisstraat. Het metselwerk van de zijmuur van een huis valt wel zeer op. De hele muur is in golvende banen gemetseld.

plekjes004De Gasthuisstraat is een van de oudste straten. Hier staat het voormalige St. Catharina-gasthuis, dat in 1290 door de liefdadige Jan van Cuyck is gesticht voor ‘kranke en ellendige inwoners van de stad Grave’. De heren van Cuyck hebben de stad gesticht in de twaalfde eeuw. Zij bezaten een kasteel dat in de zestiende eeuw verwoest is. Het kasteel heeft veel bewoners gehad, die zich in de loop der eeuwen meester hebben gemaakt van Grave. Na de heren van Cuyck kwamen de Brabanders en de Geldersen. Niet allen waren zo goed als Jan van Cuyck. Vooral Adolf van Gelder was een ontaard man. Na een samenzwering lichtte Adolf zijn rechtschapen vader Arnoud uit zijn bed in het kasteel van Grave en bracht hem gevankelijk naar het slot in Buren. Deze laffe daad deed hij om zelf aan de macht te komen, hetgeen wel lukte maar later werd toch zijn vader in ere hersteld. Als herdenking aan deze geplaagde vader kunt U nu een grafmonument in de St. Elisabethkerk bewonderen.

De vorm van de oude vesting is nog steeds te herkennen in Grave aan de loop van de singels en groenpartijen. De naam Menno van Coehoorn, die de bouw van veel vestingwerken in Nederland op zijn naam heeft staan, is aan Grave verbonden. In de zeventiende eeuw zijn onder zijn leiding nieuwe vestingwerken gebouwd, met als bekroning de Hampoort (1688), die het van Coehoornmonument wordt genoemd. De poort – van kalk- en zandsteen- is nog helemaal intact. Het is een angstaanjagend massief bouwwerk, waar het nu in de grote hal, goed verstoppertje spelen is en waar vroeger manschappen voetvolk de strijd afwachtten. Het is een fraai staaltje van Nederlandse classicisme. Boven de kolossale pijlers rust een overkoepeling van ribloze kruisgewelven.

De jachthaven ‘de Stuw’ ligt in de Nieuwe Haven, naast het bastion. Via de kromme hellende Havenstraat komt men van de jachthaven een schilderachtig gedeelte van Grave binnen. Rechts het spel van daken van de Nederlands Hervormde Kerk, een oude zeer hoge kapel (1526) van een voormalig begijnhof, met een fraai uitgemetseld traptorentje. Links het massieve pand van de voormalige kazerne, die een beetje doet denken aan de sombere Franse woonkazernes (een voorproefje als we van plan zijn om via de Maas naar Frankrijk te varen).

Dan staan we -gekomen via de Ruyterstraat- ineens aan de Maaskade, onder kastanjebomen en zien over de vestingmuren de rivier, met in de vertje de bomenrij in perspectief, onder ons op de rivier de roeibootjes, liggend voor de stroom en de rustig varende vrachtschepen. Links de scheepswerf Grave en even verder de brug over de Maas. Een mooi rivierlandschap.

plekjes001We staan bovenop een rond gedeelte van de muur. Het is een van de drie rondelen, die van de vestingwerken nog over zijn. Dit is een karakteristiek punt, want hier bevinden zich (Grave is een garnizoenstad) twee bronzen kanonnen op ijzeren affuiten. De kanonnen zijn glanzend en groen uitgeslagen, behalve een enkele versiering, hun namen – l’Intriguant en le Partisan -, de naam van de maker, de Franse L. Berenger, en de data 14 februari 1778 en 17 februari 1787. Het gewicht van de bronzen lopen bedraagt 3280 kilogram. Deze kanonnen verraden, zoals zoveel andere zaken, de Franse invloed in Grave.

De Fransen hebben Grave vaak belegerd, zoals in 1672 en in 1794. Veel huizen vertonen decoraties in Lodewijkstijlen, zoals de portalen van de huizen in de deftige Maas- en Rogstraat. Fijntjes is de pastelkleurige versiering van de voormalige herberg Pelikaan in de Brugstraat. De pomp op de Markt is ook versierd met Lodewijk motieven.

plekjes003Terug naar de rivier. Onder de kastanjes de Maaskade volgend komt men bij de lusvormige pittoreske Oude Haven, die gevat is tussen hoge muren, waarin één rondeel. Achteraan staat een derde kanon, nu een eenvoudig exemplaar, op houten affuit. Vooraan wordt de Oude Haven – zéér smal – overspannen door een wit houten bruggetje. Het leidt hier naar een bosrijk pad dat de merkwaardige naam de Bomvrije draagt. In deze omgeving bevond zich rond 1845 het bomvrije arsenaal, waar de munitie en het kruit lagen opgeslagen in kelders, het bovengedeelte afgeschermd met een laag klei.

Langs de kade gaan we terug en slaan links van de kanonnen haaks de Visserijstraat in, een van de smalle straatjes, zodat we in het oude centrum komen.  De pomp op de Markt is smal en zo hoog dat hij reikt tot het gebladerte van de lindenbomen. Dit is een rustiek plakje in de binnenstad, waar zich eveneens de ‘visstenen’ bevinden. gegroefde en verweerde natuurstenen banken, waarop men vroeger de vis verkocht die in de rivier werd gevangen.  Uitgerust op de visstenen wandelen wij verder de Markt op waar deze Hoofdwagt heet, genoemd naar een blank gebouw dat vroeger de centrale commandopost van de vestingcommandant was.

Trouwerijen zullen weinig inspanning hebben gekost in Grave. De ingangen van de kerk en het stadhuis staan namelijk pal tegenover elkaar. Let eens op het mooie smeedijzeren hek aan de stadhuistrap. Het eenvoudige gebouwtje in een horizontale stijl is geheel nieuw opgetrokken naar oude tekeningen en plattegronden.

plekjes005

De St. Elisabethkerk, gesticht in 1290 door Jan van Cuyck, heeft evenveel geleden onder branden, beschietingen en andere rampen, als Grave zelf. In de strenge winter van 1783 werd de kerk zelfs als schietoefenterrein gebruikt. Na een restauratie in het begin van de 16e eeuw was de St. Elisabethkerk de grootste kruiskerk van Nederland. Een klein gedeelte hiervan is nu nog slechts over. De zeer hoge overgebleven dwarsschepen bepalen het panorame van Grave. Toen in 1564 de hoge kruisarmen nog meer verhoogd werden moest de torenwachter ontslag nemen, omdat hij de stad niet meer kon overzien. Er moest een nachtwacht aangesteld worden.

Eén van die vele lommerrijke plekjes om zo maar eens te zitten in Grave zijn de restanten van de oude torenvoet die zich op het oude kerkhof bevinden. Er zijn vele bezienswaardigheden in de kerk, die men ’s zaterdags en ’s zondags van tien tot elf kan bekijken. Ook kan men inlichtingen krijgen bij de VVV, die zich links in een klein gedeelte van de kerk bevindt. De kerk wordt goed gebruikt, want om het museum te bezoeken moet men achter in de kerk zijn. Het museumpje is gesticht door de archeologische vereniging van Grave “Graeft voort”, die unieke vondsten heeft gedaan in de boden in en rondom Grave. Romeinse vondsten, zoals een opschrift van een huis, duiden op Romeinse nederzettingen, die in de buurt van Grave moeten hebben gestaan. Er zijn ook voorwerpen uit een duizenden eeuwen ouderen periode, de midden steentijd, zoals kleine vuurstenen werktuigen. Het museum is gratis toegankelijk. Het is geopend van tien tot twaalf uur en van half twee tot half zes, dinsdags tot en met zondags. Dit geldt in de zomermaanden. In de herfst en winter zondags gesloten.

Een wandeling door Grave biedt een afwisselend beeld van verschillende geveltjes – vooral veel klokgevels. De Hamstraat heeft prachtig bewerkte huisjes, vooral vanaf nummer 23 tot en met 25. Terug via de Rog- en de Maasstraat komen we weer bij de Maaskade. Daar zien wij schoolkinderen paardje rijden op de bronzen kanonnen, op elk kanon ongeveer acht kinderen tegelijk! Deze vrolijkheid onder de kastanjebomen mag Grave wel hebben. Het stadje aan de Maas heeft zoveel meegemaakt en het heeft ook zijn naam – die iedere morgen zo bloedserieus wordt uitgesproken bij de Waterstanden – niet mee. Betekent ‘grave’ in het Frans niet ‘ernstig’?

 Uit: “Motorboot”, september 1985.



Gerelateerde pagina's:

Default ThumbnailVestingstad Grave Default ThumbnailOude afbeeldingen Default ThumbnailAnsichten en foto’s Default ThumbnailBiljarten in Grave

Het weer in hartje Grave


Wat vindt u?

Welke van onderstaande restanten van de oude vestingstad vindt u de mooiste? (meer dan 1 antwoord toegestaan)

Bekijk resultaten

Laden ... Laden ...
  • Archief

Even naar de reclame

20201201

20210701

Biljartteller Digitaal scorebord voor de biljartsport

Biljart Studio, compleet software pakket voor de biljartsport



Ook adverteren? Klik dan hier!

Zoeken op de website

OVER BOMMELTJE


Ik ben Peter van Bommel, 66 jaar jong, internetpionier en ambtenaar van beroep. Mijn persoonlijke website is al 27 jaar ‘in de lucht’ en gaat vooral over mijn hobby’s: biljarten, fotografie, de roerige geschiedenis van vestingstad Grave, het weer en stamboomonderzoek.

Voor eenieder wat wils. Ik wens u dan ook veel lees- en kijkplezier! […]

LAATSTE UPDATES:


Onderstaand treft u een overzichtje aan van de meest recente (grotere) updates van de website.

Beroepen van onze voorouders
Poollicht van 10-11 oktober 2024
Poollichtfestijn 10-11 mei 2024
Het Gouden Uur en het Blauwe Uur
Hoe werkt de Global Cueuny app
Astrofotografie
Soorten fotografie
Fotograferen voor Social Media
Analoog weer voorspellen
Training: de Afstoot (van acquit)
Nieuwe webcamviewer
Biljart Demonstratievideo’s
Grave(n) in oude kranten
Het geld van onze voorouders
Doop-, trouw- en begraafboeken
Historische tijdlijn voor uw stamboom
Stamboom en DNA
Fotograferen met de iPhone
Berg- en wintercams
Biljartnieuws Grave 1850 tot 1939

Meer updates

IDEEËN OF AANVULLINGEN?


Heeft u een goed idee of aanvulling voor de website? Mist u iets of loopt u tegen fouten aan? Laat het mij dan weten via het contactformulier. Een bericht daarover wordt zeer op prijs gesteld. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor uw bijdrage in mijn gastenboek. Altijd leuk om te zien wie er op bezoek zijn geweest.

Mocht u trouwens de inhoud van een pagina willen printen, dan kan dat eenvoudig met de toetsen combinatie CTRL+P (of CMD+P).
 
 
   

© 1997 - 2025 Peter van Bommel - Privacy - Adverteren