Enige navraag over het laken.
Er wordt door veel biljarters moeilijk gedaan over het onderhoud van het laken. Natuurlijk gaan we het krijt lichtjes los borstelen. En een goede verzorging houdt ook in, dat we de bandlijst schoonwrijven, eventueel met een licht vochtig doekje.
Het lastige deel zit hem in de aanpak van het laken. Er moet volgens velen vooral in de lengte gewerkt worden met de stofzuigermond. Er mag vooral niet te intensief worden gezogen, om het laken niet op te tillen en er dan stof onder te laten komen. Al die bakerpraatjes wil ik nu eens ontzenuwen.
De tegenwoordige lakens zijn samengesteld met een deel nylon in de draad. Dat maakt het laken veel sterker dan vroeger. Het wordt ook strakker op de leiplaat gelegd. De coating, de 10 procent nylon en de compactere weeftechniek maken het laken gladder, sterker en minder vuilgevoelig. Door het laken stoten komt nog maar zelden voor. Bij navraag bij de firma Simonis in België, kreeg ik antwoord van de heer van Ooyen. Hij vertegenwoordigt bij navraag o.a. de firma Simonis lakens in Nederland. Zijn opmerkingen geven aan, dat de lakens geen herkenbare vleug meer hebben.
De vroegere lakens hadden meer topweefsel, waarin een vleug herkenbaar was. Dat is nog het geval bij snookerlakens. Die moeten in de lengterichting gestreken worden. De biljartlakens zijn zo compact en modern geweven, dat een behandeling in de breedte niet merkbaar is in het rolgedrag van het laken. In het biljartcentrum Oegstgeest worden de 11 biljarttafels regelmatig onderhouden. Alleen onderhouden werken in de lengte van de biljarttafel is fysiek veel zwaarder voor de verzorger. In de breedte meelopen om de tafel aan een kant te borstelen, te stofzuigen en daarna te blokken, met stofblok of een oud gewassen lakenrol, is veel minder belastend. In 50 jaren zorgen voor een goed bespeelbare biljarttafel, voor de wedstrijden in de competitie en nu in het biljartcentrum, hebben nog nooit geleid tot een negatieve opmerking van de biljarters die op de gereinigde tafels aan de gang konden.
Momenteel is er een nieuwe onderhoudsborstel op de markt bij Simonislakens. De onderlaag doet denken aan licht gekruld nylon (soort klittenbandmateriaal). De borstel kan na gebruik schoon gezogen worden. Er mag geen water gebruikt worden om de borstel te reinigen door een uitspoelbeurt. De aanschaf is nogal duur (69.50 euro). Het voldoet wel. Wij zijn van plan om de nieuwe borstel alleen te gebruiken als kleine tussenbeurt, na een gespeelde competitiewedstrijd. Het krijtstof wordt makkelijk en goed opgenomen door een lichte wrijfbeweging over het laken te maken. Voor het grotere dagelijks onderhoud maken we toch liever gebruik van de speciaal bestelde langere viltbloks van 40 centimeter. Mocht de viltlaag vettig en/of vuil worden, dan is een fijne vijl voldoende om de laag Makkelijk te verwijderen. Het blok kan dan weer een paar maanden goed gebruikt worden.
De meeste aandacht moet gericht zijn op het goed schoon zuigen van het laken, ook onder de bandrand, waar zich vuil verzamelt. We gebruiken een plastic zuigmond van 12 centimeter breed. Dat geeft een verhoogde zuigkracht, door het beperkte oppervlak op het laken. Na het verlakenen, dat bij ons elk half jaar plaats vindt, was er praktisch geen stof of vuil op de leiplaten aanwezig. De regelmatige onderhoudsbeurt met de stofzuiger heeft dus niet geleid tot vuil onder het laken. Je merkt ook niets aan een veranderend rolgedrag van de biljartballen door mogelijke ongelijkheden onder het laken.
De achtergebleven indrukken van herhaald pikeren hebben volgens mij meer invloed op een verstoord rolgedrag van het biljartlaken. Pikeren moet zo veel mogelijk vermeden worden. Feitelijk is de voorafgaande speelpositie verkeerd bespeeld, omdat een pikeerstoot een herstelstoot is.
De banden kunnen goed gereinigd worden met een gewassen stuk laken. Mocht er te veel vet en vuil op de bandneus aanwezig zijn, dan kan het gummen helpen. Natuurlijk heel goed schoonmaken met de plastic/rubber stofzuigermond, zonder opzetstuk.
Veel succes met de schoonmaakbeurt van het biljart en het biljarten daarna.
Tot een volgende keer maar weer.
Cas Juffermans – Oegstgeest.
